Κάστρο και Πολιορκητές

Το 375 μ.Χ. μία σεισμική δόνηση στα νοτιοανατολικά της σημερινής Λακωνίας απέκοψε τη χερσόνησο γνωστή ως «Άκρα Μινώα», δημιουργώντας ένα βράχο που έμελλε να μείνει στη θάλασσα αγέρωχος και αναλλοίωτος στην αιωνιότητα, φυσικό φρούριο, προστάτης ψυχών, διακηρυγμένος πόθος των μεγαλύτερων αυτοκρατοριών που γνώρισε ο πλανήτης. Αυτός ο βράχος, κάποτε μονοπάτι του Μυκηναϊκού και του Μινωικού πολιτισμού, χάρη στη μία και μοναδική πρόσβαση (μόνη έμβαση) που τον ενώνει με την Πελοπόννησο ονομάστηκε Μονεμβάσια.

Αυτοκράτορες, βασιλιάδες, δόγηδες, σουλτάνοι, όλοι ποθούσαν την Μονεμβάσια, όλοι ορέγονταν να την εντάξουν στη σφαίρα επιρροής τους και να στραγγίσουν τα οφέλη της ως εμπορικού και διαμετακομιστικού κέντρου υψίστης γεωστρατηγικής σημασίας. Αυτή  αντιστάθηκε, δύσκολα υπέκυπτε – τρία χρόνια την πολιορκούσε ο Γουλιέλμος Βιλεαρδουίνος για να την επιστρέψει τελικά στο Βυζάντιο το 1263 – και έφτασε σήμερα να αποτελεί λατρεμένο προορισμό επισκεπτών που θέλουν να αποδράσουν πραγματικά από τα πάθη της σύγχρονης αστικής ζωής και να περιδινηθούν στη χρονομηχανή της ιστορίας, του ρομαντισμού και των συγκινήσεων.

Αυτό γίνεται γρήγορα αισθητό με την είσοδο στη μαγική καστροπολιτεία από την κεντρική πύλη, όπου περνώντας κάτω από το σπίτι του μεγάλου ποιητή Γιάννη Ρίτσου αντηχεί στα αυτιά σου η «Σονάτα του Σεληνόφωτος». Ανηφορίζοντας τα καλντερίμια και πατώντας τις γλιστερές πέτρες, λαξευμένες από το χρόνο και τις μυριάδες των επισκεπτών, βιώνεις στο πετσί σου το κάλεσμα του παρελθόντος και αδημονείς να ξετυλίξεις το κουβάρι της ιστορίας. Τη φαντασία σου εξάπτει η ποικιλία σε προέλευση και αρχιτεκτονική των κτισμάτων με μπροστάρισσες τις 40 εκκλησιές μεταξύ των οποίων ο Ελκόμενος Χριστός, η Μητρόπολη του κάστρου, η Παναγία η Μυρτιδιώτισσα, και η κατάλευκη Παναγία η Χρυσαφίτισσα μπροστά στην πλατεία «Μεγάλη Τάπια», όπου βρίσκεται το μουσουλμανικό τέμενος, το οποίο στεγάζει την Αρχαιολογική Συλλογή της πόλης.  Κάτω από την πλατεία ο περίεργος επισκέπτης θα ανακαλύψει το Πορτέλο, τη μοναδική έξοδο προς τη θάλασσα.

Εντύπωση θα σου προκαλέσουν τα πολύχρωμα μαγαζάκια με τα σουβερνίρς, αλλά και οι περιποιημένοι ξενώνες και τα διαμερισμάτα που στεγάζονται στο κάστρο και αποτελούν μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να διανυκτερεύσεις απολαμβάνοντας την αύρα του θρυλικού βράχου. Φτάνοντας στην κορυφή («Γουλάς») μετά από μία εφικτή ακόμα και για τον αγύμναστο ελικοειδή ανηφορική διαδρομή και αφού περάσεις μέσα από την «Άνω Πόλη», συναντάς τη δεσπόζουσα εκκλησία της Αγιά-Σοφιάς, μνημείο βυζαντινό που στέκει εκεί από το 12ο αιώνα.  Η θέα του Μυρτώου σε αποζημιώνει με το παραπάνω ενώ το αίσθημα πλήρωσης έρχεται από το χάιδεμα του δροσερού αγέρα και από την τιμή που σου κάνει το τοπίο να το αγναντεύεις ως παγκόσμιος βιγλάτορας.

…Πολλοί την αποκάλεσαν Μικρό Γιβραλτάρ, άλλοι Βενετία της Ανατολής. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η Μονεμβάσια έχει δική της αυθεντική ομορφιά και ένα μυστήριο που καλείσαι ξανά και ξανά να ανακαλύψεις. Γιατί να περιμένεις κι άλλο;